روز اصفهان و هفته اصفهان

اصفهان، شهر گنبدهای فیروزهای، خیابانهای سرشار از هنر و معماری خیره کننده، و نگین درخشان تمدن ایران، هر ساله با برگزاری «روز اصفهان» و «هفته اصفهان» جشن گرفته میشود. این رویدادها فرصتی برای پاسداشت میراث غنی فرهنگی، تاریخی و هنری این شهر و تقویت حس تعلق در میان مردم است. در این مقاله، به پیشینه، اهداف و برنامه های این مناسبتها میپردازیم.

اصفهان به عنوان یکی از قدیمیترین شهرهای جهان، در طول تاریخ پایتخت امپراتوریهای بزرگی مانند صفویه بوده و به «نصف جهان» مشهور است. ایده نامگذاری روزی خاص برای اصفهان نخستین بار در سال ۱۳۷۸ و با پیشنهاد شهرداری اصفهان مطرح شد. هدف از این نامگذاری، زنده نگه داشتن یاد و هویت تاریخی شهر و معرفی ظرفیتهای آن به نسلهای جدید و جهانیان بود. اول اردیبهشت به عنوان «روز اصفهان» انتخاب شد، چرا که این تاریخ همزمان با آغاز فصل بهار و شکوفایی طبیعت در اصفهان است. همچنین، در تقویم ایرانی، اردیبهشت نماد آبادانی و زیبایی است که با هویت اصفهان پیوندی عمیق دارد.

در ادامه روز اصفهان، «هفته اصفهان» (از ۱ تا ۷ اردیبهشت) به مدت یک هفته برگزار میشود. این هفته فرصتی است برای نمایش جنبه های مختلف فرهنگ، هنر، صنایعدستی، معماری و حتی ظرفیتهای اقتصادی اصفهان است. برنامه های این هفته شامل موارد زیر است:

۱. بازدید رایگان از موزه ها و بناهای تاریخی:
بازدید از میدان نقش جهان (یونسکو)، مسجد شیخ لطفالله، کاخ عالی قاپو، و پلهای تاریخی مانند سی وسه پل و خواجو برای عموم رایگان یا با تخفیف ویژه است.
۲. جشنواره های خیابانی:
اجرای موسیقی سنتی، نمایشهای خیابانی، و موسیقی محلی در میدانها و خیابانهای اصلی شهر.
۳. نمایشگاه های صنایع دستی و هنری:
هنرمندان اصفهانی آثار خود از جمله قلمزنی، مینیاتور، خاتمکاری و پارچه های قلمکار را به نمایش میگذارند.
۴. همایشهای علمی و فرهنگی:
برگزاری نشستهای تخصصی درباره تاریخ اصفهان، چالش های حفظ میراث فرهنگی و نقش شهر در توسعه پایدار.
۵. برنامه های محیط زیستی:
پاکسازی زاینده رود، کاشت نهال و کمپینهای آگاهی بخش درباره اهمیت حفظ طبیعت اصفهان.
۶. غذاهای محلی:
معرفی غذاهای سنتی مانند بریانی اصفهانی، گوشفیل و کلهجوش در غرفه های ویژه.

حفظ هویت تاریخی: آشنا کردن نسل جوان با پیشینه شهر و تقویت غرور ملی.
توسعه گردشگری: معرفی اصفهان به عنوان مقصدی جهانی برای گردشگران فرهنگی و تاریخی.
حمایت از هنرمندان: ایجاد بازار فروش برای صنایع دستی و هنرهای سنتی که بسیاری از خانواده های اصفهانی از طریق آن امرار معاش میکنند.
تقویت همبستگی اجتماعی: مشارکت مردم در برنامههای جمعی و ترویج روحیه همکاری.

اصفهان با بیش از ۱٫۹ میلیون نفر جمعیت، سومین شهر پرجمعیت ایران است.
میدان نقش جهان به عنوان بزرگترین میدان تاریخی جهان در یونسکو ثبت شده است.
بیش از ۶۰۰ اثر تاریخی ثبت شده ملی و ۴ اثر جهانی در اصفهان وجود دارد.

روز و هفته اصفهان فرصتی مغتنم برای بازنگری در هویت تاریخی و فرهنگی این شهر بزرگ است. اصفهان نه‌تنها نماد معماری و هنر ایرانی بلکه جلوه‌ای از همزیستی مسالمت‌آمیز اقوام، ادیان و فرهنگ‌ها در طول قرون متمادی است. با گرامی‌داشت این روز، می‌توان امید داشت که توجه بیشتری به حفظ، احیاء و توسعه پایدار این شهر ارزشمند صورت گیرد.

گالری