از هر اصفهانی بپرسید نام کلیسا وانک را شنیده است. کلیساوانکاصفهان در محله ارمنی نشین اصفهان یعنی محله جلفا قرارگرفته است.
معماری متفاوت، قدمت طولانی و نقاشی های منحصر به فرد کلیساوانکاصفهان، این بنای تاریخی را از تمام کلیسا های ایران جدا کرده است. این بنای تاریخی نیز از دوره شاه عباس صفوی به جامانده است.کلیساوانک را ارامنه مهاجر درسال ۱۶۵۵ میلادی شروع به ساخت کردند.کلیسا وانک به مساحت ۸۷۳۱ مترمربع ساخته و مرکز اجتماع ارامنه مهاجران شد.
کلیساوانک اصفهان در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت. کلیساوانک اصفهان شامل کلیسای اصلی، موزه، ناقوس خانه، دِیر، کتابخانه، برج ساعت، اتاق مخصوص اقامت اسقف و تالارهای اجتماعات و چاپخانه تاریخی است. دو ورودی برای کلیساوانک اصفهان طراحی شده است.درب اصلی که روبه روی حوض بیرونی است و از جنس چوب است محل رفت و آمد ارامنه، بازدیدکنندگاه و توریست ها است.در بالای درب اصلی کتیبه ای از جنس کاشی لاجوردی و خاکستری قرار گرفته است و جمله ارمنی “دیر ناجی همگان محلی برای راهبان” همراه با نمای داخل دیر وجود دارد.
کلیسایوانک اصفهان بزرگ ترین و یکی از زیباتری کلیساهای ایران به شمار میرود و همچنین کلیسای جامع ارامنهاصفهان است.
نمای بیرونی کلیسایوانک اصفهان با آجر پوشیده شده است و این در حالیست که در معماری بیشتر کلیساها از سنگ استفاده میشده. اما در کلیسایوانک اصفهان آجر جای خود را به سنگ داده است. در میان بافت آجری دیوارها، کاشیهایی با تصویر فرشتههای بالدار دیده میشوند. خیابان ورودی کلیسایوانک اصفهان و محوطه داخلی آن با سنگفرش تزئین شده و زیبایی خاصی برای فضای بیرونی کلیسا فراهم کرده است .
در ورودی کلیسایوانک اصفهان برج ناقوس قرار گرفته است. برج ناقوس کلیسایوانک اصفهان سه طبقه دارد و طبقه دوم آن ساعت بزرگی نصب شده است که ۳۰۰ کیلوگرم وزن دارد.
در زیر برج ساعت کلیسایوانک اصفهان، دو قبر وجود دارد که یکی از آنها متعلق به سربازی ارمنی و دیگری یکی از پیشوایان ارمنی را در خود دارد.
بر روی بام کلیسایوانک اصفهان،درست بالای درب ورودی و مابین دیوار غربی و حاشیه گنبد کوچک کلیسا محل مربع مانندی وجود دارد که برج ناقوس کوچکی به عنوان دومین برج ناقوس کلیسا در آن ساخته شده است.
کلیسا وانک اصفهان دارای دوگنبد کوچک و بزرگ است. گنبد بزرگ کلیسایوانک اصفهان با سبک معماری مساجد بر فراز محراب ساخته شده است.
این گنبد زیبا از جنس آجر است و داخل گنبد کلیسایوانک اصفهان با رنگ لاجوردی نقاشی شده است.دور تا دور این گنبد ۸ پنجره قرار دارد که بین هرکدام از این پنجره ها نقاشی هایی وجود دارد که روایت گر آفرینش حضرت آدم و حوا و همچنین کشته شدن هابیل است.
کلیسایوانک نیز مانند تمامی کلیساهای دیگر علاوه بر ترویج دیدن و عبادت، وظیفه انتقال فرهنگ ارامنه به نسل های بعد از خود را داشته است.
از این رو موزه ای در این کلیسا وجود دارد که محل قرار گیری اشیای گران بها و تاریخ است. موزه کلیسایوانک به دست طادئوس هونانیان در ضلغ شمالی کلیسا بنا شده است.
در داخل موزه کلیسایوانک اصفهان اشیای گرانبهایی نظیر نقاشیهای برجسته تاریخی، کتب نفیس خطی و دیگر آثار ارزشمند قدیمی نگهداری میشود که می تواند برای گردشگران و مسافرین هتل مجلل چهارباغ اصفهان جذاب و دیدنی باشد.
یکی از اشیای پر بازدید و معروف که در موزه کلیسایوانک اصفهان قرار دارد تار مو دختریست که بر روی آن جمله ” بهجهت دانستن حکمت و عدل و برای فهمیدن کلمات فطانت” نوشته شده.
خالق این اثر خاص هنرمند ارمنی واهرام هاکوپیان بوده که با قلمی از جنس الماس در سال ۱۹۷۴ میلادی چنین اثر فوقالعادهای را خلق کرد وسال بعد آن را به موزه کلیساوانک اصفهان اهدا کرد. نوشته تار مو را با میکروسکپی که در موزه قرار گرفته است می توان مشاهده کرد.
در ضلع شمالی کلیسایوانک اصفهان کتابخانه ای قرار گرفته است. کتابخانه کلیسایوانک اصفهان در سال ۱۸۸۴ توسط هوهاننس سورنیان خلیفه آن زمان با هدف حفظ دست نوشته ها و کتوب ارمنی ساخته شد.
بالغ بر ۳۰ هزارنسخه کتاب به زبان ارمنی، فارسی،انگلیسی و … در کتابخانه کلیسایوانک قرار دارد.
دسترسی به کتاب ها صرفا مخصوص ارامنه بوده و اشخاص دیگر با نامه نگاری و اجازه رسمی می توانند از این کتابخانه استفاده کنند.
گالری